Het plan Zuyderzee

Het Plan Zuyderzee.

Een plan wat de geschiedenis ingaat als het duurste plan ooit en  wat de burger in Bunschoten al veel geld heeft gekost. Een hevig gefrustreerd plan, wat jaren getraineerd is door allerlei belangengroepjes en politieke machteloosheid.

In de tijd van de coalitie Betaalbaar Bunschoten en de CU werd in korte tijd een plan gerealiseerd wat de kosten zou dekken.
De toenmalige college Sinterklaas, die zonder financiële onderbouwing enkele miljoentjes teveel uit had gegeven, was niet vergeten. Maar de schade werd door dit plan beperkt en ook ruimtelijk was het plan acceptabel. Het enige wat als zwaar discussiepunt ter sprake kwam was de hoogte van het appartementsgebouw wat uitzicht heeft over het water van het Eemmeer.

Maar de coalitie B.B en C.U. had een meerderheid van stemmen en het plan werd ongewijzigd aangenomen. Voor dit plan lag er ook een plan met wat ik noemde 2 boortorens. Dit plan bedacht door de voormalige coalitie, werd direct van tafel geveegd omdat het in zijn geheel niet paste bij onze gemeente. Wij zochten meer naar een authentieke bouw die voorkomt aan de oevers van de voormalige Zuiderzee.

De val van Betaalbaar Bunschoten en het huwelijk van C.A.P. en C.U. was de ommekeer in de besluitvorming. Er moesten koste wat het kost etages van het appartementsgebouw. Waar ik persoonlijk bang voor was werd werkelijkheid. De C.U. maakte een dure draai. Het pluche trok harder dan het algemeen belang bij deze partij. De C.A.P. kreeg zijn zin in ruil voor samenwerking. Het plan werd ruimtelijk geamputeerd en zelfs onverkoopbare waterwoningen werden bedacht om een deel van de verloren vierkante meters woonruimte te compenseren. Dat dit geen succes zou worden is toen al voorspeld.
Vragen die bij me opkomen zijn, wat er is afgesproken als deze verloren vierkante meters woonruimte niet worden verkocht? Moet dit dan ook elders worden gecompenseerd? En wordt dit verlies ook bij dit plan betrokken of wordt er stilletjes een ander budget getoverd om dit te camoufleren?

De Rekenkamer Commissie heeft een onderzoek gedaan of de raad wel voldoende betrokken is geweest bij de besluitvorming aangaande het plan "Zuyderzee". Een 64 kantjes tellend document wat grotendeels een chronologische opsomming lijkt, werd geproduceerd. Eigenlijk had deze RkC moeten onderzoeken hoe deze gemeente er financieel voorstaat na de schade die is ontstaan door het projectontwikkelaartje spelen. Wilde plannen vanuit de jaren eind 90 begin 2000, die niet eens goed waren uitgewerkt waren de basis van de aankoop van diverse gronden  aan de Oostmaat. En het werd nog gekker. Hoogmoedig dachten de toen zittende college gerelateerde partijen dat we tussen 2000 en 2010 weleens 25000 inwoners zouden kunnen hebben. Meer grond moest worden aangekocht want we moesten bouwen voor onze eigen burgers. Jongeren konden dan aan woonruimte komen en de gemiddelde huizenprijs moest laag blijven. Met deze sturende mismanagers werd bedacht wat ze wilde kopen en werden gelijk de reserves leeggezogen.

De rekenkamercommissie schrijft dat de economische recessie de reden is van een vertraging is in de planvorming. Dit is niet waar! De vertragingen die de gemeente miljoenen heeft gekost is veroorzaakt door belangengroepjes. De C.A.P. was de politieke tak van deze groeperingen. Het algemeen belang moest buigen voor persoonlijke belangen. Met de eed  die erop is gericht dat de bestuurder zonder last en ruggespraak zitting neemt in de vergadering, werd het niet zo nauw genomen. Door het traineren kon er niet worden gebouwd en toen het eenmaal zover was zaten we in een economische crisis en werd de verkoop ernstig vertraagd. Als ze sneller hadden besloten dan had ze van de crisis geen last gehad want dan was de bouw al gerealiseerd. Ondertussen stond er aan de overkant van het water ook een plan met hoogbouw die we hier afkeurde. het verschil met de besluitvorming daar en hier was het politieke gedraai hier en de snelle commerciële besluitvorming daar. Het laatste kost minder.

Een van de belangrijkste conclusie die de RkC heeft geconcludeerd is het feit dat de Raad van de gemeente Bunschoten niet volledig is geïnformeerd en dat er dus informatie is achtergehouden. De partijen die bol staan van openheid tijdens de verkiezing blijken dus niet zo open te zijn. Ik vraag me af wat de partijen die oppositie voeren met deze informatie doen? Het laatste wat ik heb gelezen dat ze blijkbaar de 1.8 mio aan euro's  maar voor kennisgeving aannemen. Misschien bang om z.g.n. domme vragen te stellen en opmerkingen te maken doordat dossierkennis wordt gemist.

De aanbevelingen die deze Rekenkamer Commissie geeft, zijn gelijk als het intrappen van een open deur. M.b.t. de opmerking over een mandaat zou je gezien de geschiedenis denken dat de Raad alle mandaten aan het College per direct zou intrekken en zelf voortaan beslist over elke cent die wordt uitgegeven. Het blijkt namelijk dat die mandaten kunnen leiden tot treurige eenmansacties, die zoals nu weer is bewezen grote financiële brokken veroorzaken.

De RkC schrijft ook, dat er door de besluiten die zijn genomen door de coalitie CU en CAP, die in 2009 een feit werd, t.a.v. de verlaging van de bouwhoogte vierkante meters woonruimte moeten worden gecompenseerd. 3500 m2 bruto vloeroppervlak ging door het coalitieakkoord van CU en CAP verloren. Een extra kostenpost van 1,2 miljoen is dus niet het enige negatieve wat is gerealiseerd, daarbij moet er ook elders worden gecompenseerd. Iets wat ook kosten voor het bouwrijp maken met zich meebrengt en daarbij de aankoopkosten van grond natuurlijk niet mag worden vergeten.

De rekenrente is ook lager dan de jaren daarvoor. 5% werd 3,5%. Zo lijkt het renteverlies sinds 2002 van ruim € 500.000 per jaar alweer zo'n € 100.000 per jaar minder. Met deze manier van "wie schrijft die blijft" lijkt het verlies lager te zijn en lijkt het dat de gemeentelijke financiële situatie verbeterd. Dit is ook een manier om de "kosten" te verlagen.

Wat in de bestuurlijke reactie van het RkC rapport staat dat er sinds 2009 steeds meer informatie werd gegeven betreffende de financiële sturingsinformatie klopt enigszins. Het college wat toen zat en de daarop volgende colleges wilden toen het moeilijker werd en de financiële strop dreigde, graag delen. De veroorzakende partij heeft dit in hun regeringsperiode niet aangedurfd. Dit had een aftreden betekend en de toenmalige raad die zat tussen 2002 en 2006 vroeg er blijkbaar ook niet om. Ook toen werd er eenzijdig en vol arrogantie geregeerd door een college die de steun kreeg van drie partijen. De enige partij die toen steeds reageerde (denk aan mister X) was Betaalbaar Bunschoten. Ze werden soms weggehoond door de resterende  ja knikkende college en oppositiepartijen. Maar uiteindelijk hebben ze het gelijk aan hun zijde gekregen en zijn we nog niet klaar voor die 1,8 miljoen. Tijdens de behandeling van dit onderwerp zullen wel wat vragen worden gesteld, maar of het de juiste vragen zijn? Deze RkC heeft veel zaken bovenwater kunnen krijgen maar enkele zaken mis ik.

Zeker de toekomstige relevante zaken, kortom wat rest er nog aan kosten en wat is nu echt het weerstandsvermogen van deze gemeente? Wat gaan we doen met de grote hoeveelheid grond die we nog in bezit hebben en er alleen maar ligt. Komt er een plan om deze grond maar te verkopen om zo de spaarpot te vullen en de rentekosten te verlagen. Het zou toch fijn zijn om wat minder leningen uit te zetten. We spekken dan niet de banken maar misschien zit er voor de burger nog een voordeeltje in.

Het plan Zuyderzee gaat de geschiedenis in als het plan met een deuk, een financieel fiasco, een plan gebaseerd op gebakken lucht, een plan gehuld in geheimenissen, een plan wat is geamputeerd en vooral een plan waar politiek gedraai en onduidelijkheid op plaats één stond. Ook zou er lering moeten zijn m.b.t. mandaten en zouden deze mandaten eens goed tegen het licht moeten worden gehouden. Zeker de financieel getinte. Kijk ook eens goed naar de "valse rentestanden. Waarom wordt er 4% rekenrente gerekend bij ontvangsten en wordt aan  de rente andere waarden geven als het als kapitaallast moet worden berekend? En kijk ook eens naar de grondexploitatie. Zijn de boekwaarden wel realistisch? Kortom, hoe zit het nu en kunnen we die pseudo meevallers wel uitgeven? Volgende week is de raad aan zet. Hopelijk komen er voor deze gemeente goede zaken uit en misschien is ook deze raad zo slim om een motie aan te nemen die de vertrouwelijkheden en geheimen opheft. En misschien kan de Rekenkamer Commissie in opdracht van de raad nog een onderzoek doen wat is gerelateerd aan dit plan. Maar dan gericht op het ondoorzichtige beleid wat is gevolgd en de noodzaak van de ondoordachte aankopen in de aanloop van deze planvorming. Was er wel een exact uitgewerkt plan of deed men in beginsel maar wat? 

Met vriendelijke groet,

Henk van de Mheen



De kaders voor de begroting

    De Bunschoter Kadernota.

Eén keer per jaar krijgt de gemeenteraad een kans om de kaders vast te stellen. De kaders die het college moet sturen om de begroting op te maken. Ook dit jaar was het weer zover en de dag voor het reces was het dus de beurt aan de raad om die belangrijke kaders voor de voeten van het college te werpen. Na dit gevecht mogen ze een dag later op de botter  relativerend afkoelen en gezellig een hapje en een drankje nuttigen.

In een tijd dat er over dualisme wordt gepraat (alleen gepraat!) zou je denken dat deze nota zwaar wordt bevochten en het college het onderspit moest delven bij iedere dreiging dat er geld verkwanseld zou kunnen worden. Uiteindelijk is de raad de baas in de gemeente en de raad stuurt en controleert. Het college heeft de taak dit uit te voeren. Willen ze dit niet, dan mogen ze opstappen. Zo werkt het in gemeenteland.

Zo zou het althans moeten werken, De raad stelt de kaders en het college voert uit.

Toch lijkt het anders te werken. In de Bunschoter politiek hebben we duidelijke voorbeelden. Het CDA wordt gestuurd door de wethouder en van enig dualisme is geen sprake. Tijdens de fractievergaderingen stuurt wethouder Nagel "zijn raadsleden". Veelal komt CDA fractie baas Wieldraaier met een opmerking die Nagel hem heeft ingefluisterd. Zeker als het dreigt dat de flappen weer over de balk worden gesmeten door het college, komt dit oppassende collegelid op de fractie en deelt zijn bevinding vanuit het college dan mee aan de raadsleden.  In de commissies of de raadsvergadering worden deze bevindingen dan verkapt gebracht door raad of burgerleden van zijn partij. En hoppa, zo kan Nagel zijn ei kwijt in zijn beantwoording. Het is een voorbeeld, en deze slimme vos stuurt zijn makke CDA schaapjes zoals hij ze wil sturen.

Ook de CU heeft wat ervaren mensen moeten laten gaan. Om die reden lijkt kapitein Willem weer van stal te zijn gehaald om de onervarenheid een beetje op te vangen. Alleen zit hij aan de verkeerde kant. Beter had het geweest dat deze ervaren rakker geen wethouder, maar raadslid had geworden. Dit had de ervarenheid in de Raad een beetje opgekrikt en had deze Raad nog iets in te brengen gehad. Nu is het zo dat deze anti dualistische groep via het college de dienst uitmaakt en dat de andere raadsleden speelpoppetjes zijn in de Bunschoter gemeentelijke poppenkast. Met de CU voorop wordt er met vuur gespeeld in onze gemeente en worden cruciale beslissingen overgelaten aan een enkeling die het college bevolkt. Controle en sturing? Je zou je als burger moeten afvragen waarop je stemt.

Wat betreft de oppositie (SGP, SVP, CAP en VVD) die dit momenteel aan de kaak zouden moeten stellen is het armlastig te noemen. Het lijkt er op dat de CAP fractie denkt dat ze nog deel uitmaken van de coalitie. Misschien gaat de hoop uit van een breuk tussen de gecamoufleerde kemphanen CDA en CU, zodat ze weer kunnen deelnemen in de coalitie.

Mijn ervaring is dat de CAP en de CU samen twee partijen zijn die Sinterklaas ambities hebben. Het zou zomaar weer een verlaging kunnen worden van het hoogste gebouw in het plan Zuijderzee wat de gemeenschap weer miljoenen gaat kosten.

Ook de SVP voorman is na zijn politieke avances in de provincie niet echt scherp wat betreft het op tijd komen op zo’n belangrijke vergadering. Blijkbaar had hij ook geen mening want zelfs meestemmen over de uitkomst van deze kadernota behandeling deed hij niet.

Je zou moeten denken, wat kan je die bespreking schelen? Je trekt toch vooraf je plan en je wilt toch zaken gerealiseerd zien? Het hangt toch niet af wat die meerderheid van de ja knikkende coalitieleden die de gedachte volgen van “hun” wethouders? Nee, dat hangt af van de inhoud van je partijprogramma en de beloftes die je voor de verkiezingen aan de kiezer hebt gedaan. Is de begroting die in het najaar wordt vastgesteld voor hem niet belangrijk? Of gelooft hij het college ook op hun blauwe ogen? In ieder geval lijkt het erop dat ze wat hem betreft hun gang mogen gaan en het t.z.t. weer mosterd na de maaltijd wordt.

De VVD en de SGP gooiden er ook nog een paar loze kreten uit. Het landelijke linkse virus wat de nationale VVD heeft besmet is ook in Bunschoten beland. Een motie om een kostenverhogend "burenoverlast meldpunt" te openen is iets van de bovenste linkse orde. Als je daarbij ook nog "ijzersterk" een toen aangenomen VVD motie van 24 juni 2010 indient ben je toch echt “goed” bezig. En hoppa om maar niet te laten merken dat ze er verder weinig van snapten stemde de VVD tegen deze kadernota omdat ze (zoals ze naïef genoeg zeggen) geen invloed hebben. De rest zal hebben gedacht, “dat is maar goed ook”. En wat deze rest betreft zullen ze ook nooit invloed krijgen. Het enige wat ze mogen, is meespelen als poppen in het poppenspel van de Bunschoter politiek.

De SGP is druk met de bill(len)boarden en ik verwacht dat deze partij nog een motie indient omdat ze iedereen in ons dorp weer in de Spakenburgse klederdracht willen hijsen.

Vragen stellen en verder geen vuist maken is het dilemma. Geen kennis wat er in het coalitie akkoord staat en daartegen geen gezamenlijke vuist kunnen/willen maken. En de coalitie die regeert niet maar die delegeert alles aan het paar koppen tellende college. Of het allemaal gaat zoals het zou moeten gaan is geenszins waar. In ieder geval is de kadernota door een coalitiemeerderheid en wat dwarrelende oppositiepartijen goed gekeurd. En dit was het dan weer in de hedendaagse Bunschoter politiek op weg naar de begroting.

 En hoe het zit nu met de in’s en out’s m.b.t. het plan Zuijderzee? Wordt dit nog duidelijk of blijven de vertrouwelijkheden en geheimenissen die de openheid naar de burger toe belemmeren? Het begint er op te lijken dat ze het wel kunnen vinden met de uitkomst van de Rekenkamercommissie. Ach, het is maar 1,7 miljoen. Maar jullie weten toch dat dit plan met een restschuld van 1,7 mio sinds 2003 ook een renteverlies heeft opgeleverd van € 550.000,00 per jaar? En ach, het was maar 11 jaar. Ik wilde openheid naar de burger toe, maar mijn motie werd de grond ingeboord. Misschien een suggestie om het nog eens te proberen. Let wel, en ik voorspel, de meerderheid (CAP, CDA en de CU ) zal de totale openheid niet willen, want dat kost ze de politieke kop. Maar ik stel toch voor, maak er een feestje van!

Met vriendelijke groet,

Henk van de Mheen